TÜİK Verileri Alarm Veriyor

TÜİK verilerine göre, Türkiye’de okuryazarlık oranı 2008 yılında %91,8 iken, 2023’te bu oran %97,6’ya çıktı. Ancak kitap okuma oranları bu olumlu tabloyu desteklemiyor. Türkiye’de her 100 kişiden sadece 4’ü kitap okuyor. Yeditepe Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Melda Üner, bu duruma dikkat çekerek, “Ülkemizde nitelikli okuryazar sayısı düşük. Okuma alışkanlığının küçük yaşlarda kazandırılması önemli” diyor.

Unesco ve Dünya Okuma Yazma Günü

Dünya Okuma Yazma Günü, Unesco’nun okuryazarlığa dikkat çekmek için 1966’da belirlediği özel bir gün. Her yıl 8 Eylül’de kutlanan bu gün, okuma yazma oranlarının artırılmasına ve farkındalık yaratılmasına yönelik etkinliklerle dünyada ve Türkiye’de kutlanıyor.

Prof. Dr. Melda Üner’den Önemli Mesajlar

Prof. Dr. Üner, okuryazarlık kavramının zaman içinde değiştiğini belirterek, 1951’de yapılan tanımla okuryazarın sadece kısa bir metni okuyup anlayabilen kişi olarak görüldüğünü, ancak zamanla ekonomik ve kültürel gelişmeye katkıda bulunabilen bireyler yetiştirme anlayışının öne çıktığını ifade ediyor. Üner’e göre, Türkiye’de de nitelikli okuryazarlığa ulaşmak için daha fazla çaba gösterilmesi gerekiyor.

Okuryazarlık Oranları Arttı Ama Kitap Okuma Oranı Çok Düşük

TÜİK verilerine göre, Türkiye’de kadınlarda okuma yazma oranı %86,9’dan %96,0’a, erkeklerde ise %96,7’den %99,2’ye yükseldi. Ancak Prof. Dr. Üner, kitap okuma oranının %4’te kalmasının ciddi bir sorun olduğunu vurguluyor ve şunları ekliyor: “Yetişkinlerde okuma yazma oranını yükseltmek devlet politikası olmalı. Aynı zamanda STK’lar da sosyal sorumluluk projeleriyle bu konuda destek olmalı.”

Çocuklarda Okuma Alışkanlığı Şart

Prof. Dr. Üner, çocukların küçük yaşlarda okuma alışkanlığı kazanmalarının önemine dikkat çekiyor: “Okuma yazmayı teorik olarak bilmek yeterli değil. Anne babaların çocuklarına okuma yazma saatleri ayırması ve kitapla kâğıdın önemini öğretmesi beyin gelişimi açısından çok önemli. Özellikle küçük yaşlarda çocukları teknolojik cihazlarla baş başa bırakmak yanlış.”

Sonuç: Nitelikli Okuryazarlar Yetiştirmek İçin Daha Fazla Çaba Gerekli

8 Eylül Dünya Okuma Yazma Günü kapsamında Prof. Dr. Melda Üner, Türkiye’de nitelikli okuryazar sayısının artması için daha fazla çaba gösterilmesi gerektiğini vurguluyor. Bu konuda devlet ve sivil toplum kuruluşlarının iş birliği yapmasının önemine değinen Üner, geleceğin daha bilinçli ve okuryazar bireyler yetiştirmesi için gereken adımların hızla atılması gerektiğini belirtiyor.