ARKA PLAN VE İDDİALAR 

Youtube üzerinden reklam verilerek ve başta X (eski adıyla Twitter) olmak üzere sosyal medya platformlarında dolaşıma sokulan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a ait manipüle edilmiş video, kullanıcıların dikkatini çekti.

Videoda vatandaşları Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'na (TPAO) yatırım yapmaya çağıran Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "Ben şahsen Türkiye Petrolleri'nin yeni yatırım platformunda para kazanamayan herkese 20 milyon lira vereceğim. Artık geleceğiniz için endişelenmenize gerek yok. Finansal refahınız için sorumluluğu üzerimize alıyoruz. Türkiye'de petrol ve doğalgaz arama üretim ve dağıtım faaliyetlerinde bulunan Türk enerji şirketi olan Türkiye Petrolleri, dikkatini finans ve yatırım sektörüne çevirdi. Şirket Türk vatandaşlarına, şirketin hisselerine yatırım yaparak para kazanma fırsatı sunan, eşsiz bir yatırım platformu oluşturdu. Düşük giriş eşiği sayesinde yatırım deneyimi olmadan bile para kazanmak mümkündür. Yüksek nitelikli satış elemanları sizin için tüm işleri yapacaklar. Aylık 95.000 lira kazanmaya başlamak için tek yapmanız gereken, bir başvuru bırakın. Bir danışmanın sizi aramasını bekleyin. 5270 liralık ilk yatırım işleminizi yapın." ifadelerini kullandığı görüldü.

Dijital platformlarda gündem olan bu video, sosyal medya kullanıcıları arasında tartışma konusu oldu. Bazı vatandaşlar TPAO'ya yatırım yapabileceği yanılgısına kapılırken, bunun bir dolandırıcılık yöntemi olduğunu ifade edenler de oldu.

BULGULAR

Anadolu Ajansı Teyit Hattı iddiaların arka planını araştırdı. 

Öncelikle Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) adına sosyal medyada yürütülen dolandırıcılık faaliyetlerinin yeni olmadığı belirlendi. Geçmişte Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan ve bazı ünlü oyuncuların videolarının da manipüle edilerek, Youtube üzerinden reklam verilmesi yoluyla dolaşıma sokulduğu anlaşıldı. 

Videolara reklam veren sayfalardan birinin Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nın (TPAO) internet sitesi arayüzünün birebir kopyalanarak oluşturulduğu ve alan adının farklı olduğu belirlendi. TPAO'nun gerçek internet sayfası URL'sinin "https://www.tpao.gov.tr/" olduğu, dolandırıcılık faaliyetleri için kopyalanan web sitesinin URL'sinin ise "https://petroleri.com/members.php olduğu tespit edildi. Ayrıca yapılan incelemede bu internet sitesi dışında farklı adreslerden de Youtube ve diğer sosyal medya mecralarına reklam verdikleri anlaşıldı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın konuşmasınında benzer şekilde bu dolandırıcılık faaliyetleri kapsamında dijital ortamda yapay zeka aracılığıyla manipüle edildiği ve gerçek dışı olduğu anlaşıldı.

Öncelikle bilgisayar ortamında yapılan incelemede Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ifadelerinin ve dudak senkronizasyonunun uyumsuz olduğu tespit edildi. Ayrıca, cümlelerin akışındaki düzensizlik ve çarpıklık dikkat çekti. Dolandırıcılık faaliyetleri için kullanılan videonun sol köşesinde Amerikan televizyon kanalı PBS'in logosunun yer aldığı görüldü.

Videonun, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 18 Eylül 2023 tarihinde ABD'nin Newyork şehrine gerçekleştirdiği ziyaret esnasında PBS muhabiriyle yaptığı röportaja ait olduğu anlaşıldı. 

Konuyla ilgili TPAO, geçtiğimiz yıl vatandaşları bazı internet siteleri ve sosyal medya hesaplarının "yatırım fırsatı" adı altında şirket hisselerinin satışa çıkarıldığı yönündeki iddialar hakkında uyarmıştı. Yapılan açıklamada: 

"Söz konusu yasa dışı girişimlerde Genel Müdür Melih Han Bilgin'in fotoğraflarının yanı sıra ortaklığımızın logosu ve görselleri izinsiz şekilde kullanılmıştır. Kurumumuz yüzde 100 kamu sermayeli bir kamu iktisadi teşebbüsüdür. Halka açık bir şirket olmadığından, herhangi bir hisse satışı söz konusu değildir. Bahse konu hesaplar ve internet sitelerine karşı gerekli yasal işlemler ortaklığımız tarafından başlatılmış olup vatandaşlarımızın bu tür gerçek dışı duyurulara ve dolandırıcılık girişimlerine itibar etmeleri önemle rica olunur." ifadeleri yer almıştı.

Kaynak:AA